کد مطلب:23811 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:12

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

امسال در مدرسة ما گروههاي مختلفي از بچهها ميباشند. عدهاي خيلي با هم صميمي بوده و بيشتر از فرزندان شهدأ هستند. بعضي ديگر هم در زندگي سختي كشيده و خالصند. اينها غالباً مشغول كار خود هستند و در فعاليتهاي تربيتي و پرورشي به مسئولين مدرسه كمك مينمايند و ضمناً در مراسم دعا و عزاداري نيز حال بهتري دارند. اكنون به نظر شما، با كدام گروه رابطه دوستي برقرار كنم. كدام زودتر به كمال رسيده و براي زندگي آينده آمادهترند؟ كدام در دوستي ارجحيت دارند؟

خواهرم فرصت جواني فرصتي بسيار عالي و استثنايي و در عين حال زودگذر است و به همين جهت لحظه لحظة آن را بايد مغتنم شمرده و آن را با دور هم نشستنهاي دوستانه هدر ندهيم. اگر يك جوان مرز بين «تفريح سالم و نشاط آور» را با «تضييع وقت» بداند و رعايت كند، واقعاً فرد موفقي خواهد بود و البته رعايت اين امر مستلزم تنهايي و گوشهگيري نيست. بايد شخص براي حضورش در اجتماع برنامههاي معين و عاقلانه داشته باشد. در عين رفاقت و دوستي با افراد ميتوان كارهاي مهم را نيز انجام داد. البته ممكن است خيلي كارها خوب باشد، ولي بعضي از آنها خوبترند. تنظيم زندگي يا جهتگيري صحيح و بهرهمندي بهتر از فرصت عمر هم، بستگي به درايت و عقل هر فردي دارد و اگر خود را با تعاليم ديني آشنا و نزديكتر سازد، به طور طبيعي الگوهاي موفق پيش رو خواهد داشت و راه زندگي را بيمخاطره خواهد پيمود. و اما در باب انتخاب دوست، هر فردي در زندگي نياز به ارتباط صميمانه با ديگران دارد و بخشي از نيازهاي روحي و رواني انسان در معاشرت دوستان برطرف خواهد شد و به همين جهت در تعاليم عاليه اسلام بر اين امر تاكيد شده است. از جمله اينكه مولا اميرالمؤمنين (7) ميفرمايند: ضعيفترين افراد كسي است كه دوستي براي خودش انتخاب نكرده باشد و از او ضعيفتر كسي است كه دوست خودش را از دست بدهد و نتواند آنرا نگه دارد. و همچنين در روايات وارده از معصومين (:) معيارهاي متعددي براي انتخاب دوست معرفي شده از جمله اينكه: پيامبر اكرم (9) ميفرمايند: «بهترين دوست كسي است كه وقتي او را نگاه ميكنيد شما را به ياد خدا بيندازد و كلام و سخن او بر علم شما بيفزايد و اعمال و رفتار او شما را نسبت به آخرت ترغيب نمايد. قال الحواريون لعيسيَ ياروحالله مَن نُجَالِسْ قالَ مَنْ يذكركمالله رؤيَتُهُ و يَزيدُ في عَمَلِكُم مَنطقُهُ و يرغبُكم فيالاخرة عَمَلُهُ (23)

نقش دوست در تربيت و سازندگي هر فرد ـ به ويژة نوجوانان و جوانان ـ بسيار حساس و سرنوشتساز است. چه بسا دوست خوب، نقاط ضعف انسان را برطرف ميسازد و زمينههاي فاسد و بسترهاي نامناسب تربيتي را خنثي مينمايد; و بر عكس دوست نابات و بد انسان را از راه راست منحرف و به سوي فساد و تباهي ميكشاند چنان كه در آيات متعددي در قرآن كريم چنين آمده است كه مجرمين جهنمي كه به وسيله دوستان گمراه شدهاند در روز قيامت چنين گويند:«يَوَيْلَتيَ لَيْتَنيِ لَمْ أتَّخِذْ فُلاناً خَلِيلاً لَقَدْ اَضَلَّنِي عَنِ الذِّكر بَعْدَ اذْجأَنيِ و كانَ الشيطانُ لِلانسانِ خَذُولاً» اي كاش با فلاني دوست نشده بودم هر آينه او مرا از ياد خدا گمراه نمود.(24) و يا گويند« ياليتني اتخذت مع الرسول سبيلا» اي كاش (با پيامبر دوست شده بودم و) راه پيامبر را در پيش گرفته بودم. بنابراين خواهر عزيز، شما نيز با معيارهايي كه مطرح شد طرح دوستي را با كساني بريزيد كه شما را به رشد و كمال برسانند و دوستي و صميميت مانع تعالي و پيشرفت شما نگردد. با توجه به مطالبي كه فرمودهايد، به نظر ميرسد گروه دوم صلاحيت بيشتري براي دوستي و برقراري ارتباط دارند و سعي كنيد همراه با جمعي باشيد كه به قول خودتان افرادي خالص هستند. با گروه اول هم ارتباط داشته باشيد و آنها را به خير و صلاح دعوت نماييد.

پاورقي:

23- كافي، ج 1، ص 39، حديث 3.

24- فرقان 28، 29.